همراه ناظر ساختمان، تألیف: مهندس سیامک الهی فر، مهندس حامد خانجانی، ناشر: نوآور

فهرست کتاب  همراه ناظر ساختمان :

پيشگفتار

مقدمه

 فصل اول / اخلاق مهندسی :

۱. مقدمه
۲. معانی مسئولیت
۳. نامه وزیر راه و شهرسازیدر ساخت و سازها

۴. پيوست نامه وزیر راه و شهرسازی

فصل دوم / سازمان‌ها و عوامل اجرايی- كارگاهی مسئول در ساخت ‌و ساز شهری :

۱. عوامل مسئول در ساخت‌وساز شهری
۱-۱. وزارت راه و شهرسازی
۱-۲. سازمان نظام مهندسی ساختمان
۱-۳. وزارت کشور، سازمان شهرداری ها، شورای شهر، شهرداری
۱-۴. طرح‌های شهری
۱-۵. وزارت کار، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای
۱-۶. معاونت امور عمرانی استانداری
۱-۷. وزارت صنایع و سازمان ملّی استاندارد
۲. سازمان‌های مسئول در ساخت‌وساز شهری
۲-۱. صاحب کار
۲-۲. طراح
۲-۲-۱. اهم وظایف طراحان
۲-۳. ناظر
۲-۳-۱. اهم وظایف ناظران
۲-۴. مجری ـ سازنده
۲-۴-۱. اهم وظایف سازندگان

فصل سوم: بررسی چالش‌های حرفه نظارت و ناظران در ساخت‌ و سازهای شهری :

۱. مقدمه
۲. تعريف نظارت
۳. گردش كار تعيين ناظران
۴. چالشهای نظارت و ناظران

۴-۱. تعریف نشدن نظارت به عنوان شغل تمام وقت
۴-۲. ابهام در مفهوم نظارت مستمر
۴-۳. عدم وجود مجری ذیصلاح در کارگاه و محول شدن بخشی از وظایف مجری به ناظر
۴-۴. ورود به حرفه بدون کارآموزی‌های لازم
۴-۵. نحوه نامناسب ارجاع کار
۴-۶. تک رشته بودن نظارت ساختما‌ن‌های تا متراژ ۱۵۰۰ متر
۴-۷. عدم وجود چك‌ليست‌های همسان
۴-۸. نحوه محاسبه حق‌الزحمه نظارت
۴-۹. قید عدم ایجاد رابطه مالی بین مالک و ناظر
۴-۱۰. فرم‌های تعهدآور تحمیلی از سوی شهرداری
۴-۱۱. نقشه‌های ناقص اجرایی
۵. نتیجه‌گیری و پیشنهادات

فصل چهارم / گزارش و گزارش‌نويسی :

۱. گزارش و گزارش‌نويسی
۲. تعريف مفاهيم، واژه‌ها و اصطلاحات شهرسازي و معماری پايه
۳. الزامات گزارش‌نویسی در ارائه خدمات مهندسی نظارت
۳-۱. نکات مهم در تهیه گزارشات مرحله‌ای
۳-۱-۱. ارائه و ثبت به موقع گزارشات مرحله‌ای توسط شخص مهندس ناظر
۳-۱-۲. اعلام خلاف در صورت عدم رعایت مسائل ایمنی و یا فنی در کارگاه
۳-۱-۳. تهیه گزارشات مرحله‌ای بانگاهی به امروز (زمان‌ساخت) و آینده (دوران بهره‌برداری)
۳-۱-۴. اشاره به عدم حضور مجری ذیصلاح در هر یک از گزارشات مرحله ای
۳-۱-۵. حداقل تعداد گزارشات مرحله ای

۳-۲. گزارش شروع به کار عملیات ساختمانی :

۳-۲-۱. بازدید از ملک و کنترل چک لیست تجهیز کارگاه قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۲. ثبت فرم شروع به کار عملیات ساختمانی توسط ناظر
۳-۲-۳. لزوم کنترل نقشه‌های مصوب قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۴. اخذ تعهدنامه رعایت موارد ایمنی از مالک قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۵. تخریب و گودبرداری پرونده [توسط مالک و بدون اطلاع رسانی به ناظر قبل از تائید فرم شروع به کار

۳-۲-۶. بررسی بیمه‌نامه‌های ساختمانی لازم قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۷. بازدید از پلاک‌های مجاور قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۸. بررسی پلاک‌های مجاور از نظر ایستایی ذاتی قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۹. اخذ رضایت نامه پلاکهای مجاور در صورت گودبرداری به روش نیلینگ و انکراژ قبل از تائید فرم شروع به کار
۳-۲-۱۰. بررسی وجود زیرزمین، قنات، چاه‌های فاضلاب یا آب انبار در ملک قبل از تائید فرم شروع به کار

۳-۳. بهره‌برداری از ساختمان قبل از ثبت گزارش اتمام کار
۳-۴. توجه ويژه در استفاده از عبارت “توقف كار” در گزارش بازديد با توجه به خطرات احتمالی كار
۳-۵. معرفی جانشين ناظر در هنگام مسافرت
۳-۶. اعلام اتمام مهلت قانونی تعهد نظارت بر اساس پروانه ساختمانی
۳-۷. اعلام عدم اجرای اسکوپ سنگها در مرحله گزارش اتمام نازک کاری
۳-۸. ارسال گزارش تخلفات ساختمانی به بازرسی وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی

۴. نمونه گزارشات، نامه‌ها و ابلاغیه‌های کاربردی در حرفه نظارت ساختمان :

۴-۱. نمونه‌هایی از توضیحات گزارش بازدید مرحله‌ای ناظر
۴-۱-۱. گزارش اعلام خلاف در مرحله شروع به کار (بلافاصله پس از ثبت فرم گزارش شروع عملیات ساختمانی)
۴-۱-۲. گزارش خلاف ساختمانی (در مرحله اجرای ستونهای طبقه زیر همکف سازه بتني)
۴-۱-۳. گزارش مرحله آرماتوربندی سقف همکف (سازه بتنی)
۴-۱-۴. گزارش اعلام رفع خلاف در مرحله اجرای سقف همکف (سازه بتنی)
۴-۱-۵. گزارش مرحله اتمام آرماتوربندی سقف سوم (سازه بتنی)
۴-۱-۶. گزارش خلاف ساختمانی (در زمان ساخت، مونتاژ و برپایی اسکلت فولادی در کارگاه)

۴-۱-۷. گزارش خلاف ساختماني در مرحله اسکلت‌بندی سازه فولادی
۴-۱-۸. گزارش خلاف ساختمانی در مرحله اتمام سقف‌های سازه فولادی
۴-۱-۹. گزارش خلاف ساختماني در اواسط مرحله سفتکاری
۴-۱-۱۰. گزارش خلاف در مرحله اتمام عمليات سفتکاری
۴-۱-۱۱. گزارش خلاف ساختمانی در مرحله سفت‌كاری و زمان اجرای تیغه ها
۴-۱-۱۲. گزارش خلاف ساختمانی در اواسط مرحله نازك‌كاری
۴-۱-۱۳. گزارش خلاف ساختمانی در مرحله اتمام عملیات ساختمانی

۴-۲. نمونه ابلاغيه‌های ناظر به مالك و مجری :

۴-۲-۱. نمونه ۱ ابلاغیه اقدام جهت رفع اشکالات فنی و ایمنی مشاهده شده در بازدید
۴-۲-۲. نمونه ۲ ابلاغیه اقدام جهت رفع اشکالات فنی و ایمنی مشاهده شده در بازدید
۴-۲-۳. نمونه ۳ ابلاغیه اقدام جهت رفع اشکالات فنی و ایمنی مشاهده شده در بازدید
۴-۲-۴. نمونه ۴ ابلاغیه اقدام جهت رفع اشکالات فنی و ایمنی مشاهده شده در بازدید
۴-۲-۵. نمونه ۵ ابلاغیه اقدام جهت رفع اشکالات فنی و ایمنی مشاهده شده در بازدید
۴-۲-۶. صورتجلسه ابلاغ مبحث ۱۲ و ۲۰ مقررات ملی ساختمان به وکیل مالک
۴-۲-۷. ابلاغ لزوم بازنگری نقشه‌های سازه‌ای به مالک
۴-۲-۸. ابلاغ لزوم تکمیل و بروزرسانی نقشه‌های سازه‌ای به مالک

۴-۳. نمونه‌نامه‌های مهندس ناظربه سازمان نظام مهندسی ساختمان در خصوص تخلفات و وضعیت پرونده تحت نظارت
۴-۳-۱. نامه اعلام خلاف ساختمانی به سازمان نظام مهندسی ساختمان در مرحله گودبرداری
۴-۳-۲. نامه اعلام خلاف ساختمانی به سازمان نظام مهندسی ساختمان در مرحله اجرای فونداسیون
۴-۳-۳. نامه گزارش وضعیت موجود پرونده و درخواست پیگیری سازمان نظام مهندسی ساختمان
۵. فرم‌های نظارت بر ساختمان
۵-۱. فرم تعهد نظارت
۵-۲. فرم اعلام شروع عملیات ساختمانی
۵-۳. فرم گزارش وضعیت همجواریها و پایدارسازی
۵-۴. فرم تائید استحکام و تعهد نظارت
۵-۵. فرم اعلام اتمام عملیات ساختمانی
۶. فلوچارت نظارت

فصل پنجم / چك‌ليست‌های نظارت بر اجرای ساختمان :

۱. مقدمه
۲. چك‌ليست گزارش‌های مرحله‌ای صادره توسط ناظر
۳. چك‌ليست ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
۴. چك‌ليست تجهیز کارگاه ـ فرم برنامه تخريب ـ فرم گزارش روزانه عملکرد کارگاه
۵. چك‌ليست مستندات زونکن کارگاهی
۶. چك‌ليست تخریب
۷. چك‌ليست پیاده‌سازی نقشه
۸. چك‌ليست گودبرداری و سازه نگهبان خرپایی
۹. چك‌ليست فونداسیون
۱۰. چك‌ليست سازه فولادی
۱۱. چك‌ليست سازه بتن‌آرمه
۱۲. چك‌ليست ساخت، حمل، ریختن و عملآوری بتن
۱۲. چك‌ليست سفت‌كاری
۱۳. چك‌ليست تاسیسات مکانیکی ـ چك‌ليست تاسیسات آتش‌نشانی
۱۴. چك‌ليست تاسیسات الکتریکی
۱۵. چك‌ليست نازك‌كاری

۱۶. چك‌ليست اتمام عملیات ساختمانی

فصل ششم / مستندسازی پـروژه و تهيه گزارش با استناد به مفاد قانونی (به‌صورت مصور) :

۱. مقدمه
۲. اطلاعات حقوقی کارگاه، مالک، ناظرو سازنده
۳. افراد حاضر در کارگاه در زمان بازدید
۴. زونکن کارگاهی و مدارک موجود
۵. میزان پیشرفت عملیات ساختمانی
۶. بخش مصور گزارش بازدید
۶-۱. وضعيت عمومي، مقررات ایمنی و بهداشتی
۶-۱-۱. تابلوی اطلاعات حقوقی و علائم هشدار دهنده
۶-۱-۲. دیوار در شرف ریزش
۶-۱-۳. علمک گاز
۶-۱-۴. دپوی مصالح در معبر عمومی
۶-۱-۵. سرپوش حفاظتی و پرده برزنتی
۶-۱-۶. عدم استفاده از داربست‌های استاندارد
۶-۱-۷. حصار حفاظتی موقت
۶-۱-۸. محافظت از پرتگاه‌ها
۶-۱-۹. مسائل بهداشتی

۶-۱-۱۰. تناسب نوع کار و سن پرسنل
۶-۱-۱۱. جعبه کمک‌های اولیه
۶-۱-۱۲. عدم رعايت ضوابط استاندارد و ايمني نرده‌هاي راه‌پله

۶-۲. اشکالات رایج در مراحل سفت‌كاری و نازك‌كاری :

۶-۲-۱. اجرای غیر اصولی و عدم مهار تیغه‌ها و دیوارهای ساختمان به اجزای سازه‌ای
۶-۲-۲. عدم اجراي دیوارهای دودبند
۶-۲-۳. اسکوپ نکردن سنگ‌های نما
۶-۲-۴. اجراي غیراصولی جانپناه
۶-۲-۵. تخریب بتن و اتصال قطعات الحاقی (نما و نازك كاري ها) به میلگردها
۶-۲-۶. آویزها و ساپورتهای غير اصولي کانالهای كولر
۶-۲-۷. تخريب تيرچه‌ها و سقف بتنی جهت عبور تاسيسات
۶-۲-۸. عدم استفاده از بست و ساپورت استاندارد برای لوله‌های تاسيسات
۶-۲-۹. اجرای مستقیم نازك‌كاری روی بلوکهای پلی استایرن
۶-۲-۱۰. استفاده از پنجره‌هايی با فريمهای فلزی در پوسته پيرامون ساختمان

۶-۲-۱۱. كفسازی با خاک و قلوه سنگ به جای استفاده از مصالح سبک
۶-۲-۱۳. استفاده از ملات گچ و خاک زیر محل نصب سنگ نما

۶-۳. اشکالات رایج در ساختما‌ن‌های بتن مسلح
۶-۳-۱. قلاب استاندارد (خم ۹۰ درجه) میلگردها
۶-۳-۲. عدم توجه به تراز ارتفاعی مناسب ستونها در هنگام بتن‌ریزی
۶-۳-۳. وجود حفره در اعضای اصلی سازه بتنی
۶-۳-۴. عدم مهار و درگيری مناسب ميلگردهای كششی تیرچه‌ها در بتن تیرها
۶-۳-۵. عدم اجرای اصولی ژوئن‌های سقف‌های تيرچه بلوك
۶-۳-۶. ناشاقولی ستون
۶-۳-۷. اجرای تیرچه به جای تیر رابط
۶-۳-۸. پوشش (کاور) بتنی روی میلگردها
۶-۳-۹. نظافت قالب‌ها و سقف پیش از بتنریزی
۶-۳-۱۰. تغییر سیستم سازه‌ای پاگردها
۶-۳-۱۱. جدایی سنگدانه‌ها و کرمو شدن بتن
۶-۳-۱۲. آرماتوربندی غیر اصولی
۶-۳-۱۳. اجرای غیراصولی میلگردهای حرارتی سقف‌ها
۶-۳-۱۴. عدم رعایت اصول بتن‌ریزی صحیح در اجرای ستونها
۶-۳-۱۵. عدم رعایت اصول بتن‌ریزی صحیح در اجرای ستونها
۶-۳-۱۶. عدم اجرای خاموت‌های چشمه اتصال
۶-۳-۱۷. استفاده از تیرچه‌های غیر استاندارد

۶-۴. اشکالات رایج در ساختما‌ن‌هاي فولادی :

۶-۴-۱. ساخت اسکلت فلزی در پای کار
۶-۴-۲. عدم دقت در ساخت و اجرای اعضا مطابق با نقشه‌های محاسباتی مصوب
۶-۴-۳. عدم دقت در اجرای جزئیات اجرایی سقف‌ها و تیغه ها
۶-۴-۴. استفاده از اسکلت ساختمان به عنوان سازه یا شاسی انتقال بار آسانسور
۶-۴-۵. پیچیدگی ستونها در حین ساخت و نصب
۶-۴-۶. عدم توجه به راستای اتصال و برشکاری صحیح ورق اتصال
۶-۴-۷. عدم توجه و دقت به جزئیات اجرایی ساخت ستونهای فولادی
۶-۴-۸. عدم اجرای صحیح وصله ستونها
۶-۴-۹. استفاده از پروفیلهای مستعمل در ساخت اسکلت
۶-۴-۱۰. اجرای دستکهای فشاری و اعمال بار آن‌ها به ستونها
۶-۴-۱۱. عدم دقت در پیاده سازی صحیح سازه راه پله‌ها
۶-۴-۱۲. عدم توجه به جهت اجرای تیرچه‌ها و انتقال بار سقف‌ها
۶-۴-۱۳. استفاده از رابیتس به عنوان قالب در اجرای دال راه پله‌ها

۶-۴-۱۴. لزوم اجرای ضد زنگ پیش از برپایی اسکلت
۶-۴-۱۵. لزوم حذف گِل جوش از محل جوشکاری‌ها
۶-۴-۱۶. ساخت و مونتاژ غیراصولی ستون
۶-۴-۱۷. کوتاه بودن طول رزوه شده بولتها بعد از بتن‌ریزی فنداسیون
۶-۴-۱۸. اجرای غیر اصولی گاست پلیت مهاربندی
۶-۴-۱۹. اجرای غیر اصولی گاست پلیت مهاربندی

فصل هفتم / آشنایی با مراجع قضایی و انتظامی و مروری بر قوانين حقوقی مهم برای ناظران :

۱. مقدمه
۲. دسته‌بندی مراجع قضايی كشور
۳. دادخواست تامين دليل
۳-۱. تأمین دلیل منظور از آن
۳-۲. مصادیق استفاده از تامین دلیل
۳-۳. زمان مناسب و نکات لازم جهت دادخواست تأمین دلیل
۳-۴. وظایف عضو مجری قرار
۳-۵. مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست تأمین دلیل
۳-۶. مراحل تامین دلیل
۴. لايحه
۵. نکات قابل توجه قبل از طرح شکایت

۶. تفاوت شکایت کیفری يا جزائی با شکایت حقوقی
۶-۱. شکایت کیفری
۶-۱-۱. شکوائیه و اقامه دعوی کیفری
۶-۱-۲. شروع تحقیقات
۶-۱-۳. کیفرخواست
۶-۲. شكايت يا دادخواست حقوقی
۶-۲-۱. نکات اولیه در تنظیم دادخواست حقوقی
۶-۲-۲. نکات مهم در تنظیم دادخواست حقوقی
۶-۲-۲. تقدیم دادخواست به دادگاههای کیفری (استثنا)

۷. اظهارنامه :

۷-۱. نكات مهم در تنظیم اظهارنامه
۸. دادسرای عمومی و انقلاب
۸-۱. اعتراض به تصمیمات دادسرا
۸-۲. تفاوت اعتراض با تجدیدنظرخواهی
۸-۳. مراجع تجدیدنظر
۸-۴. تقدیم اعتراض و تجدیدنظرخواهی
۸-۵. آراء قابل تجدید نظر
۸-۶. اعاده دادرسی
۸-۷. حکم قطعی
۸-۹. جهات اعاده دادرسی نسبت به احکام کیفری
۸-۱۰. مهلت مراجعه برای رسیدگی فوق‌العاده
۸-۱۱. مرجع درخواست اعاده دادرسی

۹. شورای انتظامی: مرجع رسيدگي به تخلفات حرفه‌ای، انضباطی و انتظامی
۹-۱. واكاوي دو مورد پرونده انتظامی
۹-۱-۱. واكاوي پرونده اول
۹-۱-۲. واكاوي پرونده دوم
۱۰. قوانین، تعاریف و اصطلاحات کلیدی مهم مورد نياز مهندسان ناظر
۱۰-۱. قانون مدنی
۱۰-۲. قانون مسئولیت مدنی
۱۰-۳. قانون مجازات اسلامی
۱۰-۴. مبحث دوم مقررات ملي ساختمان ویرایش سال ۱۳۸۴- نظامات اداری
۱۰-۵. مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان ویرایش سال ۱۳۹۲ – ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
۱۰-۶. قانون شهرداری
۱۰-۷. آيين‌نامه حفاظتي كارگاه‌هاي ساختماني وزارت تعاون، كار و امور اجتماعي
فصل اول- هدف، دامنه شمول و تعاریف:
۱۰-۸. قانون كار
۱۰-۹. قانون تامین اجتماعی

فصل هشتم / بيمه و ماليات :

۱. بیمه

۱-۱. بیمه‌نامه مسولیت مدنی ناشی از اجرای عملیات ساختمانی در قبال اشخاص ثالث
۱-۲. بیمه‌نامه مسئولیت مدنی سازندگان ابنیه در مقابل کارکنان ساختمانی
۱-۲-۱. نکات مهم در بیمه مسئولیت مدنی سازندگان ابنیه در برابر کارکنان ساختمانی
۱-۲-۲. کلوزهای بیمه‌نامه مسئولیت مدنی سازندگان ابنیه در برابر کارکنان ساختمانی
۱-۳. بیمه‌نامه مسولیت حرفه‌ای مهندسان
۱-۴. بیمه‌نامه عیوب پنهان و اساسی ساختمان
۱-۵. فرانشیز در بیمه‌های مهندسی
۲. مالیات
۲-۱. تعريف واژه‌ها
۲-۲. تكاليف مالياتي اعضاء سازمان
۲-۳. جرائم قانوني